Di 18ê Berfanbarê, Roja Navneteweyî ya Koçberan de em wek Yekîtiya Malbatên ji Kurdistanê li Almanyayê – Yekmal e.V. bi bîr tînin ku gelê Kurd beşeke mezin a Almanyayê pêk tîne. Ji 30ê Cotmeha 1961ê û vir ve dema ku bi Tirkiyê re peymana damezrandinê hat îmzekirin, gelek welatiyên Kurd weke karker koçî Almanyayê kirin, tevî ku gelek caran ev yek nayê naskirin. Ev rewş îro jî wisa ye. Lê gelek Kurd jî ji ber şer, tundî û dîskrîmînasyona li hember wan li Tirkiyê, Sûriyê, Îran û Iraqê hatine Almanyayê û hê jî tên. An jî ji ber sedemên siyasî ew ji wir reviyane. Hejmara kurdên li Almanyayê di navbera 1,2 heta 1,5 mîlyonan de ye û Kurd beşeke girîng a civaka Almanyayê pêk tîne.
Rewşa niha ya kurdan li Almanyayê çawa ye?
Li Almanyayê gelek caran nasnameya Kurd tê piştguhkirin. Kurd weke Tirk, Ereb û Îranî tên binavkirin û bi wan re wek Kurd tevnagerin. Krîmînalîzekirina gelê Kurd û stigmatîzekirina wan weke terorîst jî, wêneyeke berbelav e. Li Almanyayê zanîna piralî li ser vê mijarê kêm e û nasname û cihêrengiya kurdan nayê naskirin. Gelê Kurd ne tenê di bin bandora nijadperestiya civak û saziyên Alman de ye ku kêm-zêde bandorê li hemû civakên koçber dike, lê di nava komên koçberan de jî nijadperestiyeke taybet a li dijî Kurdan tê dîtin. Ji ber vê yekê gelê Kurd zêdetirî 60 salan e daxwaza naskirin û mafên wekheviyê ji bo Kurdbûna xwe, ziman û nasnameya xwe dike. Ne tenê di jiyana rojane de, di siyaset, perwerde, rêveberî û gelek sazî û dezgehên Almanyayê de.
Di van çend hefte û mehên dawîn de, dîsa nîqaşek nijadperest li Almanyayê gerim bû. Ev nîqaş bi gelemperî koçberan wekî bizina qurbaniyê dibîne û bi taybetî ji ber gelek gazindên navxweyî yên siyasî penaberan sûcdar dike; Pirsgirêkên kêmbûna xaniyan, nebaşiya xwendinê, zexta li ser şaredariyan û hwd. Siyasetmedar û medya qet westiyayî nabin ji nîşandana koçberiyê wekî metirsî û tevgerîna yekalî ya nijadperestî, li şûna ku çareseriyên siyasî bibînin ji bo parvekirina ne rewa ya çavkaniyan bi awayek ku dadperweriya civakî pêk bê.
Em bang li berpirsên siyasî dikin
Di Roja Koçberan de em bang dikin ku ev gotara populîst a rastgir û di heman demê de xeternak, were paşvexistin. Em ne tenê ji bo Kurdan, ji bo hemû koçberên li Almanyayê daxwaza mafên demokratîk ên berfireh dikin! Em bang li hemû sîyasetmedaran û medyayê dikin ku li ser parçekirina civaka me berdewam nebin, ji bo pêşxistina hevgirtina civakî kar bikin. Koçberên vir girêdayî Almanyayê ne. Ew beşeke girîng a vê civakê ne û di aborî, rêveberî û çanda Almanyayê de roleke gelek erênî dilîzin. Koçber bersiveke girîng in ji bo civakeke sivîl a bihêz, demokratîk û cihêreng. Civakek ku bikaribe cihêrengiya mirovan, nasname, çand, ziman û olên wan hembêz bike, wêneyek xurt û pirrengî ya xwe nîşan dide. Ev gerentiyeke ji bo pêşhatên siyasî û aborî yên pêşerojê û dikare ji bo hemû mirovan perspektîfeke civakî, dadperwer û aştiyane peyda dike.
Yekîtiya Malbatên ji Kurdistanê li Almanyayê – Yekmal
18ê Berfanbara 2023
.png)
